નીતા લીંબાચીયા, અમદાવાદ
20 July 2022:

20 જુલાઈ, 1969 એ મહત્વનો દિવસ હતો. તે દિવસે, માનવ જાતિ ઉત્ક્રાંતિમાં થોડી દૂર આગળ વધી. નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ અને એડવિન “બઝ” એલ્ડ્રિને “માણસ માટે એક નાનું પગલું, માનવજાત માટે એક વિશાળ કૂદકો” ભર્યો અને અને મનુષ્ય જાતે પ્રથમ વખત ચંદ્ર પર પગ મૂક્યો.

53 વર્ષ પહેલાં, વિશ્વ માત્ર એક મિનિટ માટે થંભી ગયું અને દરેક વ્યક્તિએ આ જોયું.
સમગ્ર વિશ્વમાં શાળાઓ, કાર્યાલયો અને જાહેર સ્થળો સ્થગિત થઈ ગયા હતા, અને માનવ જાતિના ઇતિહાસમાં ચંદ્રની ધૂળમાં સુયોજિત થતી સૌથી મહત્વપૂર્ણ ઘટના જોવા માટે નાના બાળકોને તેમની પથારીમાથી બહાર લાવવામાં આવ્યા હતા.

20 જુલાઇ, 1969 ના રોજ સવારે 3.00 વાગ્યે, નીલ આર્મસ્ટ્રોંગે ઇગલ લેન્ડર પરથી હળવાશથી પોતાને નીચે ઉતાર્યા અને ચંદ્ર પર પગ મૂકનાર પ્રથમ માનવ બન્યા.

જ્યારે આ મહત્વની ઘટના બની ત્યારે અવકાશ પ્રવાસના યુગની શરૂઆત થઈ ન હતી જે ઘણા લોકોએ આગાહી કરી હતી, આ પ્રથમ ઘટના હતી જ્યારે આખું વિશ્વ વિજ્ઞાન માટે અદભૂત અને સકારાત્મક કંઈક ઉજવવા માટે એકસાથે જોડાયું હતું.

જ્યારે માણસે 53 વર્ષ પહેલાં ચંદ્ર પર પગ મૂક્યો ત્યારે તેણે પૃથ્વી પર પણ નજર નાખી… અને, આ ઘટનાએ બધું જ બદલી નાખ્યું.

પરંતુ 53 વર્ષ પછી વિશ્વ 20મી જુલાઈ 2022 ના રોજ પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય ચંદ્ર દિવસનો અનુભવ કરશે કારણ કે યુનેસ્કોએ તેને માનવજાતના લાભ માટે ઉજવવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસ તરીકે જાહેર કર્યું છે.

આ દિવસ આર્મસ્ટ્રોંગ અને તેમના બહાદુર સાથીદારોની સ્મૃતિને તાજા કરશે અને લોકો ની સ્મૃતિમાં જળવાઈ રહેશે આપણે હજી પણ ઘણું બધું આ દિશામાં કરવાનું બાકી છે. આ ઉજવણી તે લોકોને મૂન એક્સપ્લોરેશન અને યુટિલાઈઝેશન ઓફ ધ મૂન જેવા વિષયો વિશે વધુ જાણવા માટે પણ પ્રેરિત કરશે.

એપોલો 11 ઉપરાંત 20મી જુલાઈ 1969ના રોજ ચંદ્ર પર માનવીએ પ્રથમ પગ મૂક્યો આ ઉપરાંત જુલાઈમાં , અન્ય કેટલાક મહત્વપૂર્ણ અવકાશ સંશોધન માઈલસ્ટોન્સની વર્ષગાંઠો છે : વાઇકિંગ લેન્ડર – 20 જુલાઇ, 1976ના રોજ મંગળ પર ઉતર્યું હતું, અને માર્સ પાથફાઇન્ડર મિશન 4 જુલાઈ, 1997ના રોજ મંગળ પર ઉતર્યું હતું. અને એપોલો 15 -એર ફોર્સ ક્રૂ સાથે – 30 જુલાઈ1971 ના રોજ ચંદ્ર પર ઉતર્યું હતું.

ભારતે તેના ચંદ્રયાન મિશન દ્વારા ચંદ્રની શોધમાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. જ્યારે ચંદ્રયાન I એ ચંદ્ર પર પાણીના સ્ત્રોતની શોધ કરી હતી, જ્યારે ચંદ્રયાન II એ સોફ્ટ લેન્ડિંગ પર તકનીકી અજાયબીનું પ્રદર્શન કર્યું છે. હવે આપણે ચંદ્રયાન III મિશન સાથે વધુ સંશોધન માટે તૈયાર છે.

વાર્તાઓ, પૌરાણિક કથાઓ, નાટકો, કલા અને સંસ્કૃતિ સહિત આપણા જીવનમાં ચંદ્રએ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. ઘણા લોકો માટે, ચંદ્ર પર ઉડવાનું સ્વપ્ન નાની ઉંમરે શરૂ થાય છે, અને પુખ્તાવસ્થા સુધી ચાલુ રહે છે

અવકાશ તકનીક આધુનિક માનવ જીવનના અસંખ્ય પાસાઓને અસર કરે છે. શાળાઓ અને કોલેજોના વિદ્યાર્થીઓને અવકાશ વિજ્ઞાન તરફ આકર્ષિત આવનારી પેઢીની પ્રેરણા બનવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે અને અવકાશ વિજ્ઞાનના મહત્વ વિશે શિક્ષકનોને શિક્ષિત કરવામાં આવે છે .

વધુમાં, અગાઉના મૂન મિશન દ્વારા, 1969 થી 1972 દરમિયાન માત્ર 12 અવકાશયાત્રીઓને એપોલો સ્પેસ મિશન દ્વારા ચંદ્ર પર ચાલવાનો અનુભવ હતો. હવે 13મા અવકાશયાત્રીઓ માટે તક છે જેઓ નવી આશાઓ અને આકાંક્ષાઓ સાથે ચંદ્ર પર ઉતરી શકે છે.

ચંદ્ર ઉતરાણની વર્ષગાંઠ અને પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય ચંદ્ર દિવસની ઉજવણી કરવા અને બાળકોની કલ્પના અને સમજને સમૃદ્ધ બનાવવા માટે, ગુજરાત સાયન્સ સિટી (GSC) અને ગુજરાત કાઉન્સિલ ઓન સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજી (GUJCOST) SAC-ISRO અને વિજ્ઞાન પ્રસારના સહયોગથી એક શ્રેણીનું આયોજન કરી રહ્યા છે. સાયન્સ સિટી ખાતે અને સમગ્ર રાજ્યમાં સ્થાનિક વિજ્ઞાન કેન્દ્રો અને કૉમ્યુનિટી સાયન્સ સેન્ટર પર શાળા અને કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ તેમજ જાહેર જનતા માટે આકર્ષક કાર્યક્રમો અને આઉટરીચ પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવામાં આવશે.

વિદ્યાર્થીઓ અને મુલાકાતીઓ સાયન્સ સિટી ખાતે ચંદ્રયાન મિશન પર ની ફિલ્મ નું નિદર્શન , SAC-ISROના અવકાશ વૈજ્ઞાનિકો સાથે લાઇવ વાર્તાલાપ, સ્પેસ ઓન વ્હીલ્સ પ્રદર્શન અને ચંદ્ર પર વર્ચ્યુઅલ વોક-થ્રુ નો અનુભવ કરશે. વિદ્યાર્થીઓને ચંદ્ર પર તેમના વિચારો, કલ્પના અને સર્જનાત્મકતા લખવાની તક પણ મળશે.

બધા ભાગલેનારાઓને અવકાશયાત્રી હોવાની લાગણી સાથે સાથે VR સેટનો ઉપયોગ કરીને ચંદ્ર પર ચાલવાનો અનુભવ કરવાની તક પણ મળશે.

અમારા સ્પેસ સાયન્સ અને રિસર્ચ પ્રોગ્રામે યુવાઓ અને યુવા નથી તેવા તમામ લોકોને પ્રેરણા પૂરી પાડી છે. અસંખ્ય યુવાનોને વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યા છે. અવકાશયાત્રી બનવાનો વિચાર, કેટલાક ચોક્કસપણે કરશે, એક શક્તિશાળી પ્રેરણા છે. તેથી અવકાશમાં માનવ જ્ઞાન અને સમજણને આગળ વધારવા માટે આવા શિક્ષણનો ઉપયોગ કરવાની સંભાવના પણ છે.

અમે આ તકનો લાભ લઈ સૌને ગુજરાત સાયન્સ સિટીની મુલાકાત લેવા અને પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય ચંદ્ર દિવસે ચંદ્ર પર ઉતરવાના મિશનનો ભાગ બનવા વિનંતી કરીએ છીએ.